Kompletny napęd elektryczny do roweru CYC Motor X1 Pro. Część II.

CYC Motor X1 Pro Gen.4 to kompletny napęd elektryczny do roweru przeznaczony do konwersji klasycznego roweru w rower elektryczny. Jest to najmocniejszy silnik dostępny na rynku. Oto wszystko, co musisz o nim wiedzieć. To jest część druga artykułu – wszystko o X1 Pro Gen.4.

Część I

czytaj tutaj

Część II

Spis treści

• Rodzaje suportów
• Wyświetlacze
• Długości korb
• Typy manetek
• Sterownik X12
• Czujnik prędkości z Bluetooth
• Napinacz łańcucha i kwestia sprężyny
• Elementy opcjonalne

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Rodzaj suportu jako kluczowy aspekt prawidłowego doboru zestawu

Podstawowym aspektem kompatybilności silnika z rowerem jest dopasowanie suportu. Wiąże się to z faktem, że moduł silnika montuje się właśnie do mufy suportowej w ramie. Zatem elementy kompletnego napędu elektrycznego do roweru muszą być kompatybilne z ramą. Silniki elektryczne X1 Pro są kompatybilne z suportami typu BSA (gwintowane) o szerokości od 68 mm do 120 mm oraz z suportami wciskanymi, tzw. pressfitami. W jaki sposób inżynierowie CYC Motor poradzili sobie z kompatybilnością z tak wieloma rodzajami suportów? Otóż, poszli na pewne uproszczenia, ale przede wszystkim sprytnie zaprojektowali sposób montażu napędu wewnątrz mufy w ramie. Zaprojektowali swoje napędy tak, że posiadają one swoje własne tuleje (z łożyskami), które wkłada się do mufy i skręca na ciasno. Dzięki temu mufa nie musi być nawet gwintowana. Szerokość mufy załatwiają różnej długości lewe tuleje skręcające oraz różnej długości osie ISIS, a dopasowanie do średnic mufy w przypadku suportów typu pressfit (mają większy otwór niż gwintowane BSA) załatwia prosty adapter.

Poniżej przedstawiony jest schemat sprawdzenia własnego suportu i dobrania odpowiedniej wersji napędu X1 Pro.

Mamy następujące możliwości:

• Rowery z suportami gwintowanymi BSA o szerokości od 68 mm do 83 mm obsługiwane są przez standardową wersję zestawu X1 Pro, która ma szerokość 83 mm, a ewentualny nadmiar miejsca załatwiają podkładki dystansujące. Oś w tym przypadku ma długość 180 mm. Jeśli twój rower posiada mufę szerokości 68 mm, to montując silnik dokładasz 15 mm podkładek. W zestawie dostępne są podkładki po jednej sztuce o grubościach: 3 mm, 5 mm i 7 mm. Jeśli Twój rower ma mufę 73 mm, to użyjesz tylko 10 mm podkładek, natomiast, jeśli mufa ma szerokość 83 mm, to oczywiście nie używasz żadnej podkładki. W zestawie są też całkiem cienkie podkładki, służące dobremu dopasowaniu, jeśli by się okazało, że mufa w rowerze nie ma precyzyjnej określonej wyżej szerokości (np. 72,5 mm zamiast 73 mm). Jedynym minusem tego rozwiązania jest zwiększony Q-factor dla muf węższych niż 83 mm. Q-factor dla tej opcji wynosi 200 mm.

• Suporty typu pressfit BB92 wymagają dłuższej osi (200 mm), a uzyskany Q-factor wynosi 220 mm. W tym przypadku też należy skorzystać z podkładek, bowiem oś 200 mm jest przeznaczona dla muf o szerokości 100 mm, a suport BB92 ma mufę zwykle 92 mm. Dodatkowo należy użyć dłuższej lewej tulei skręcającej suport niż w opcji pierwszej opisanej powyżej.

• Suporty o szerokości 100 mm (fatbike’i) – j.w., przy czym nie będą potrzebne żadne podkładki

• Suporty o szerokości 120 mm (również fatbike’i) – wymagają osi długości 220 mm (Q-factor wychodzi 240 mm), ponadto wymagają jeszcze dłuższego lewego elementu skręcającego.

Różnej szerokości obejma jest wymagana w zależności od szerokości suportu

Dla wszystkich powyższych przypadków innych niż wersja standardowa (68-83), inne są blaty montażowe silnika, bowiem muszą uwzględniać większą szerokość mufy, co pokazujemy na poniższych zdjęciach porównawczych oraz innych rozmiarów obejmy blokujące silnik wokół ramy. Z powyższych informacji wynika jedno uproszczone podsumowanie – przed zakupem należy dobrze określić rodzaj suportu w swoim rowerze i zamówić odpowiedni do niego zestaw X1 Pro, bowiem zmiana na zestaw kompatybilny z innym suportem, nie będzie tak prosta, jak w przypadku napędu CYC Motor Photon, o którym pisaliśmy tutaj. Warto mimo wszystko dodać, że istnieją przygotowane przez producenta zestawy konwertujące pomiędzy typami suportów. Są to gotowe sety z elementami potrzebnymi do dokupienia, gdy zajdzie potrzeba przełożenia silnika do roweru z innym suportem.

Przykładowy zestaw elementów koniecznych przy zmianie między suportami (w tym przypadku z BSA 68-83 mm na BB92)

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Wybór wyświetlacza

Jak w każdym silniku elektrycznym CYC Motor w obecnych generacjach, do wyboru są dwa wyświetlacze – mniejszy SW102 i większy DS103. Mały jest monochromatyczny i zintegrowany z przyciskami sterującymi. Całość montuje się pod kciukiem zwykle z lewej strony na kierownicy. Duży wyświetlacz jest kolorowy i montuje się go na środku kierownicy, a pod kciuk podciąga się przyciski sterujące. Do niedawna dostępna była tu tylko jedna opcja, czyli DS103, bowiem jako jedyny obsługiwał napięcia do 72 V. Jednak aktualnie także wyświetlacz SW102 działa już nie tylko do 52 V, jak poprzednio, ale właśnie do 72 V. Warto też zaznaczyć, o co często są do nas pytania, że podane wartości napięć to wartości nominalne. Bateria 72 (czyli 20s) naładowana do pełna ma nawet 84 V. Wyświetlacze to uwzględniają, zatem nie trzeba się obawiać o ich ewentualne uszkodzenie zbyt wysokim napięciem. Instrukcje obsługi dostępne są odpowiednio tutaj:

• SW102
• DS103

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Wybór długości korb

Do każdego zestawu elektrycznego CYC Motor są dwie opcje długości korb do wyboru: 165 mm lub 175 mm. Krótsze korby stosuje się w mniejszych rowerach, dla niższych osób oraz wtedy, gdy zależy nam na nieco większym odstępie od podłoża podczas pedałowania lub gdy rower ma nisko umieszczony suport. Korby wykonane są bardzo solidnie z aluminium 7075-T6. Są mocowane na wielowypusty w standardzie ISIS i mają shift 5 stopni.

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Wybór rodzaju manetki

Silniki elektryczne CYC Motor mają w standardzie tzw. „manetkę gazu”. Oznacza to, że można jeździć wspomagając się silnikiem bez pedałowania. Standardową i najczęściej wybieraną jest manetka kciukowa. Umieszcza się ją zwykle po prawej stronie pod kciukiem. Inne możliwości to:

• manetka połówkowa (podobna do mechanizmów zmiany przerzutki typu grip-shift)
• manetka całościowa (analogiczna do stosowanych w motocyklach)

Działanie manetki jest płynne i efektywne. Oprócz ciągłej jazdy (raczej niezalecane), przydaje się w różnych innych sytuacjach. Oto przykładowe zastosowania:

1. Wspomaganie przy trudnych, technicznych podjazdach, gdy trzeba chwilowo, ale szybko dołożyć mocy do koła, aby nie spaść z roweru, nie stracić równowagi
2. Podczas jazdy w głębokich koleinach w terenie oraz gdy teren jest pochyły bocznie w stosunku do toru jazdy i pedałowanie może zakończyć się zahaczeniem pedałami o podłoże
3. Przy przejeżdżaniu przez potoki, strumienie, płytkie rzeczki – jazda bez pedałowania z podniesionymi nogami do góry 🙂

Manetki można nie instalować i można ją wyłączyć (dezaktywować) w aplikacji, niemniej jest standardowym, a nie opcjonalnym wyposażeniem zestawu.

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Sterownik (kontroler)

Sterownik w zestawie X1 Pro Gen.4 to CYC X12. Jest mniej więcej dwukrotnością sterownika X6, który był stosowany w generacji 3 oraz jest używany z napędem X1 Stealth Gen.3. Jest to sterownik autorstwa CYC Motor, opracowany na opensource’owej platformie VESC. Oznacza to, że kod źródłowy sterownika CYC Motor jest otwarty i dostępny pod tym adresem: github.com/CYC-MOTOR. Podstawowe parametry sterownika są następujące:

• Zakres pracy napięć: 36 V – 72 V (baterie od 10s do 20s)
• Prąd fazowy szczytowy: 180 A
• Prąd szczytowy baterii: 100 A

Sterownik szczyci się szczelnością IP66, co oznacza całkowitą szczelność i odporność na silne strumienie wody, jednak nie oznacza to możliwości zanurzania pod wodą.

Silnik X1 Pro można montować tak jak standardowo został zaprojektowany, czyli pod ramą (pod dolną rurą przedniego trójkąta). Ale można go także zamontować, jeśli nie ma żadnego konfliktu z ramą rowerową, do wewnątrz trójkąta i wtedy sterownik montuje się w innym miejscu, tzn. zwykle nie w koszu przy silniku, ponieważ zwyczajnie się nie mieści w ramie. W takiej opcji dostępne są opcjonalne kable przedłużające z silnika, by umieścić sterownik dalej od silnika.

Ze sterownikiem można się łączyć urządzeniami mobilnymi przez Bluetooth.

Czujnik prędkości z modułem Bluetooth

W nowych generacjach napędów centralnych CYC Motor, czujnik prędkości jest jednocześnie modułem Bluetooth, więc jest ważny pod względem łączności z aplikacją CYC Ride Control. Dostępna jest w wersjach na Androida oraz iOS. Z powodu ilości funkcji, opisanie aplikacji wykracza poza ramy tego artykułu.

Napinacz i sprężyna

Napinacz był w pewnym momencie powodem problemów, bowiem producent wprowadził zmianę w jego budowie tak, by łatwiejszy był montaż. Zastosowano wówczas mniejszą sprężynę, co okazało się problematyczne – sprężyny pękały. Obecnie producent wrócił do poprzedniego rozwiązania stosując podwójną sprężynę.

Kompletny napęd elektryczny do roweru: Elementy opcjonalne

– czujniki hamulców

Czujniki służą do tego, żeby natychmiast po naciśnięciu klamki hamulca odciąć zasilanie silnika. Standardowo silnik przestaje pracować w dwóch przypadkach: gdy przestajemy pedałować oraz gdy puszczona zostanie manetka gazu. W pierwszym przypadku może wystąpić niewielka zwłoka w reakcji silnika, zanim przestanie ciągnąć po zaprzestaniu pedałowania, co wynika z budowy czujnika obrotów korby. Tak czy inaczej, czujniki na hamulcach nie są konieczne. Przydają się gdy rowerzysta pedałuje i jednocześnie hamuje, a takie sytuacje są rzadki i mogą mieć miejsce np. w momencie zwalniania (np. dojeżdżanie do skrzyżowania) przy jednoczesnym zmienianiu biegu przerzutki, co wymaga zakręcenia korbą. Zastosowanie czujników hamulców wymaga użycia innego kabla głównego biegnące z silnika. Jest to kabel rozgałęziony na cztery części, a nie standardowo na dwie. Rozgałęzienie w takim przypadku dochodzi do (1) wyświetlacza, (2) manetki, (3) i (4) czujników na obie klamki hamulców.

– oświetlenie

Oświetlenie wpina się do kabla zasilającego i posiada ono własny przełącznik. Dostępne są dwa tryby pracy – światła długie i krótkie oraz dwa kolory: żółte i białe. Oświetlenie zbudowane jest z dwóch mocnych reflektorów mocowanych na kierownicy niezależnie od siebie.

Nasz film prezentujący możliwości oświetlenia CYC Motor poniżej

Podsumowanie

Pomijając techniczne aspekty budowy wewnętrznej silnika (łożyska, przekładnie, sprzęgła itp.) wydaje się, że napisaliśmy już wszystko o najmocniejszym silniku elektrycznym do roweru, jakim jest CYC Motor X1 Pro Generacji 4. Przypominamy, że była to II część artykułu. Silnik X1 Pro Gen.4 jest przeznaczony do budowy mocnych rowerów elektrycznych. Jeśli nie masz takich potrzeb, to wystarczająco mocnym silnikiem, a jednocześnie lżejszym, mniejszym i tańszym jest X1 Stealth Gen.3. lub Photon.

Część I

czytaj tutaj