POWERower na Bike Expo 2024 Warszawa, Stadion Narodowy
18 kwietnia, 2024Pilsko – Szlak Żółtych Stóp rowerem. Epicki naturalny singletrack na Słowację.
13 listopada, 2024Napęd elektryczny do roweru można zainstalować na własną rękę lub zlecić w wyspecjalizowanym serwisie. Ale na co warto zwrócić uwagę przed zakupem napędu (silnika) elektrycznego do roweru? Podpowiadamy kilka ważnych kwestii.
Napęd elektryczny do roweru – rodzaje i podział
Wspomaganie elektryczne można podzielić na dwie główne grupy ze względu na umiejscowienie silnika:
- wspomaganie elektryczne w kole
- wspomaganie elektryczne centralne (w suporcie roweru lub upraszczając „w pedałach”), czyli tzw. mid-drive
Wspomaganie w kole z kolei dzieli się na umieszczone w kole przednim lub tylnym. Z tych dwóch rozwiązań częściej spotyka się silniki w kołach tylnych. Mają swoje zalety i wady. Mają też wielu zwolenników i jeszcze więcej przeciwników. Z naszego wieloletniego doświadczenia związanego z napędami centralnymi wynika, że klienci, jeśli chcą zmienić swój napęd, to najczęściej przechodzą z napędu elektrycznego w kole na napęd elektryczny centralny, a nigdy odwrotnie. Dlaczego? Ponieważ napęd w kole kusi niską ceną i to główny powód, dla którego sporo osób zaczyna swoją przygodę z napędami elektrycznym właśnie od silnika w kole, ale jego wady sprawiają, że ostatecznie klienci decydują się uzbierać odpowiednią kwotę i wejść w posiadanie rozwiązania, które jest lepsze. Obecnie zdecydowana większość firmowych rowerów elektrycznych posiada napędy centralne, a nie w kołach – nie bez powodu. To rozwiązanie ma kilka podstawowych zalet:
- dodatkowa masa (silnik) jest umieszczona pośrodku roweru i dość nisko; ponadto jest to masa przypięta do nieamortyzowanego układu w rowerze, a to ma duże znaczenie dla dobrej pracy amortyzacji (masa ruchoma w amortyzacji powinna być jak najmniejsza w stosunku do masy, która powinna pozostać nieruchoma)
- praca silnika jest przekazywana na koło poprzez przerzutki, czyli silnik pracuje podobnie jak w samochodzie – z uwzględnieniem biegów; pracuje więc w bardziej optymalny sposób, to znaczy, że zmiana prędkości jazdy nie przyczynia się znacząco do zmiany obrotów silnika, gdyż za pomocą przerzutek utrzymujemy podobne obroty korby (kadencja); tymczasem silnik w kole pracuje na bardzo niskich obrotach, gdy jedziemy z małą prędkością i na wysokich, gdy prędkość roweru jest wyższa, a to przekłada się na przegrzewanie i zdecydowanie mniejszą wydajność.
Pierwsza wskazówka: przy rozpatrywaniu rodzaju wspomagania elektrycznego do swojego roweru weź pod uwagę typ wspomagania. Polecamy wybrać napęd centralny. W 2024 tendencja jest coraz bardziej wyraźnie skierowana w stronę napędów typu mid-drive i można przypuszczać, że w 2025 roku i latach następnych będzie się jeszcze bardziej pogłębiać.
Zastosowanie napędu elektrycznego, jako wspomaganie
Gdy już zapadnie decyzja o wyborze wspomagania centralnego, to następnym elementem do przemyślenia jest jego zastosowanie i rodzaj roweru. Pisaliśmy o tym w poprzednim wpisie, który polecamy przeczytać – kliknij tutaj. Często spotykamy się z podejściem „na zapas” i wtedy pada wybór od razu na najmocniejszy silnik CYC Motor X1 Pro. Mowa o zapasie mocy i momentu obrotowego. OK, ale tu trzeba postawić pytanie – po co ten zapas? Mocniejszy silnik jest cięższy, większy, głośniejszy i żeby wykorzystać jego pełne możliwości trzeba posiadać odpowiednią baterię i mocne komponenty w rowerze. Więc ów zapas zwykle nie działa w ten sposób, że możemy z niego skorzystać, gdy będzie potrzeba (jak ma to miejsce w samochodach), np. na stromym podjeździe lub gdy zamarzy nam się jazda rajdowa. Taka akcja w „zwykłym” rowerze może skończyć się urwaniem łańcucha, zniszczeniem zębatek lub zwyczajnie nie dojdzie do skutku, bo bateria nie podoła zapotrzebowaniu silnika na energię. Jeśli więc rower nie jest odpowiednio solidny, to zapas, o którym mowa jest jedynie czysto teoretyczny i może być wykorzystany co najwyżej w przyszłości przy budowie innego solidnego roweru z mocną baterią. Jedynym rozsądnym powodem zakupu najmocniejszego napędu elektrycznego i nie wykorzystywanie go w pełni, może być chęć wydłużenia jego żywotności.
Druga wskazówka: przemyślenia nad właściwym wspomaganiem do swojego roweru zacznij od analizy modeli X1 Stealth Gen.3 i Photon. Prawdopodobnie któryś z tych napędów elektrycznych będzie odpowiedni. Natomiast te osoby, które są doświadczone i znają swoje potrzeby, wiedzą kiedy i dlaczego sięgnąć po napęd X1 Pro. Jeśli nie umiesz sobie odpowiedzieć na te pytania, wybierz Stealtha lub Photona.
Kiedy CYC Motor Photon będzie lepszym wyborem niż napędy elektryczne z rodziny X1 (Stealth i Pro)?
X1 Pro jest najstarszym napędem elektrycznym firmy CYC Motor i najdłużej rozwijanym. W roku 2024 jest oznaczany jako Gen.4 (czwarta generacja). X1 Stealth jest nieco młodszy. Na rok 2024 mamy do czynienia z jego drugą wersją, ale odziedziczył wiele rozwiązań z trzeciej generacji X1 Pro, więc po modyfikacji pierwszej wersji od razu otrzymał oznaczenie Gen.3. Photon to zupełnie inna konstrukcja i jest to nowość począwszy od 2023 r. Niemniej, ma sporo wspólnych rozwiązań technicznych, takich jak ta sama aplikacja do obsługi, ten sam czujnik prędkości z modułem bluetooth, podobny sterownik X6 (dla Photona ma on oznaczenie X6P), te same wyświetlacze i manetka i niektóre części wewnątrz.
Photon to zwarta konstrukcja, która nie ma zewnętrznego przełożenia napędu przez łańcuch, jak mają napędy X1 Pro i Stealth. Jest prawie bezgłośny, a na pewno o wiele cichszy niż oba X1. Ze względu na swoją budowę i mniejszą moc (max. 750 W) nadaje się do lżejszej jazdy, więc i do „lżejszych” rowerów, takich jak hardtaile, gravele, trekkingi i rowery miejskie lub lekkie fule. We współczesnych rowerach, zwłaszcza z pełnym zawieszeniem (MTB, enduro, all mountain itp.) występuje coraz powszechniejsza tendencja do wypłaszczania dolnej rury ramy w okolicy suportu. Podgięcie w górę następuje dopiero po kilku lub kilkunastu centymetrach jej długości, a to sprawia, że napęd elektryczny Photon jest w takich ramach zawieszony nisko, blisko podłoża. Nie jest to pozytywna cecha w przypadku jazdy terenowej. Dla tego rodzaju rowerów polecamy napęd X1 Stealth (lub X1 Pro). Ale są sytuacje, gdy Photon będzie równie dobrym lub nawet lepszym wyborem. To kwestia ram z ostro poprowadzoną w górę dolną rurą, kwestia cichej pracy, lekkiej konstrukcji (jest najlżejszy ze wszystkich modeli), łatwości montażu i możliwości użycia najszerszej gamy zębatek, jeśli chodzi o ich wielkość. Dostępne są 34T, 38T, 42T oraz aż 50T. Jeśli tylko konstrukcja ramy na to pozwala, to można zamontować duży przedni blat i cieszyć się wspomaganiem elektrycznym nawet przy wysokich prędkościach jazdy. Tymczasem największa dostępna zębatka dla X1 Stealth to 38T, a dla X1 Pro – 40T.
Od pewnego czasu krążą plotki, że CYC Motor pracuje nad napędem elektrycznym podobnym konstrukcyjnie do Photona, lecz o większej mocy. Jeśli się to potwierdzi w 2025, to będziemy mieli w ofercie do wyboru czwarty model napędu – będzie cichy, jak Photon, będzie miał zwartą konstrukcję, lecz będzie mocowo zbliżony do napędów serii X1. Można przypuszczać, że bardziej do Stealth’a (1500 W) niż do X1 Pro (5000 W).
Wskazówka trzecia: dokonaj mądrego powiązanie napędu elektrycznego ze stylem jazdy i posiadanym rowerem. Nie zawsze najmocniejszy silnik będzie najlepszym wyborem.