Rower elektryczny – na ile km wystarczy bateria?
14 października, 2022Jaki silnik elektryczny do roweru typu fatbike? Przykład realizacji.
23 grudnia, 2023Przeczytaj nasz poradnik i wybierz właściwy silnik elektryczny do swojego roweru. Uwzględnij moc silnika, swój styl jazdy i doświadczenie.
Silnik elektryczny do roweru – czyli właściwie co?
Silnik elektryczny do roweru lub inaczej napęd elektryczny to faktycznie coś więcej niż sam silnik. To z reguły cały zestaw elementów niezbędnych i jednocześnie wystarczających, żeby przerobić rower tradycyjny na rower elektryczny. Ale jaki silnik wybrać do roweru, który posiadamy, aby dobrze spełnił nasze potrzeby i oczekiwania? O tym piszemy w niniejszym wpisie.
Jak wspomnieliśmy we wstępie, silnik elektryczny do konwersji roweru na rower elektryczny to uproszczone sformułowanie, bowiem sam silnik to za mało. W przypadku napędów, które oferujemy, czyli produkowanych przez najlepszą obecnie na rynku firmę CYC Motor, tzw. kit (zestaw) składa się z silnika, który jest umieszczony w odpowiedniej obudowie i elementów przenoszących napęd na korbę roweru oraz sterownika elektronicznego zarządzającego całością i pozostałych elementów „peryferyjnych”. Wewnątrz obudowy silnika umieszczona jest przekładnia redukująca obroty i przenosząca moment obrotowy na korbę. Nie mówimy tu o przeniesieniu napędu bezpośrednio na koło, lecz właśnie na korbę, bo w ten sposób działają napędy centralne. Silnikami w kołach się nie zajmujemy, a dlaczego, to pisaliśmy o tym w tym wpisie: kliknij tutaj. Oprócz przekładni, jest jeszcze wolnobieg, żeby możliwe było używanie silnika bez pedałowania za pomocą manetki gazu. Gdyby nie było wolnobiegu, naciśnięcie manetki gazu powodowałoby wprawianie korb w ruch, a dzięki wolnobiegowi, korby mogą być nieruchome, a kręci się zębatka z łańcuchem, a więc jest przekazany napęd na tylne koło. Napędy CYC Motor mają ponadto wbudowany czujnik nacisku (torque sensor), inaczej mówiąc czujnik momentu obrotowego. Dzięki niemu kontroler elektroniczny „wie” z jaką siłą pedałuje w danym momencie rowerzysta i na podstawie tej informacji dobiera moc wspomagania.
Pozostałe elementy zestawu to: części suportu (oś, łożyska, itp.), korby, zębatka, czujnik prędkości, wspomniana już manetka, wyświetlacz i okablowanie. W napędach elektrycznych CYC Motor jest też moduł bluetooth (wbudowany w czujnik prędkości) potrzebny do łączności z aplikacją mobilną. Dwa modele napędów, tj. X1 Pro i X1 Stealth mają ponadto dodatkowy łańcuch i dodatkowe koło zębate do przenoszenia napędu. Silnik Photon przenosi napęd wewnętrznie przez koła zębate.
Każdy zestaw elektryczny wymaga jeszcze oczywiście baterii. Zwykle jest to osobny element.
Elementy opcjonalne silnika do roweru
Opcjonalnymi elementami są w szczególności czujniki hamulców, które odcinają natychmiast pracę silnika, gdy zostanie naciśnięta jedna z klamek hamulców. CYC Motor ma je w swojej ofercie. Wymagają użycia innego przewodu głównego, który musi być rozgałęziony nie na dwie końcówki, jak ma to miejsce domyślnie (na wyświetlacz i manetkę), lecz na cztery – dodatkowe dwie do dwóch klamek hamulców.
Innymi ciekawym elementem dodatkowym może być czujnik zmiany biegów, który w momencie zmiany przełożeń przerzutką, na krótką chwilę odcina pracę silnika, aby ta zmiana była płynniejsza i odbywała się bez nadmiernego nacisku na elementy napędowe roweru (łańcuch, zębatki, przerzutka). Sprzyja to zwiększeniu żywotności i zmniejsza potencjalne niebezpieczeństwo zerwania łańcucha lub uszkodzenia któregoś z elementów. CYC Motor nie oferuje takich czujników. Można kupić od innych, niezależnych producentów.
Który silnik elektryczny do swojego roweru?
Wszystkie modele napędów elektrycznych centralnych CYC Motor zostały już wymienione powyżej. Są to:
- X1 Pro (obecnie generacja trzecia)
- X1 Stealth (obecnie generacja druga, ale oznaczana jako trzecia, ponieważ jest uwspólniona z X1 Pro Gen.3)
- Photon (generacja pierwsza bez dodatkowego oznaczenia)
Napędy elektryczne X1 Pro i X1 Stealth charakteryzuje duża moc (odpowiednio 3.500 W i 1.500 W) i przełożenie momentu obrotowego na korbę przez zewnętrzny łańcuch. Konstrukcja taka daje możliwość oddalenia modułu silnika od osi korby, co pozwala umieścić go wyżej. Dzięki temu nie zmniejsza się prześwitu do podłoża, co jest ważne w jeździe terenowej, po kamieniach, korzeniach i innych przeszkodach. Duża moc i inny sposób przełożenia niż w Photonie objawia się głośnym działaniem. Z powyższych cech wyłania się przeznaczenie tych silników elektrycznych do rowerów górskich, terenowych, bardziej wyczynowych. Jednocześnie Photon jest napędem bardzo cichym, ale moduł silnika jest zintegrowany z elementami suportu, więc będąc pod osią, wystaje poniżej zębatki. Dlatego jego przeznaczeniem jest jazda po mniej wymagającym terenie, po szutrach i asfaltach.
Umowne przyporządkowanie silników elektrycznych do typów rowerów
Nie jest to żaden przymus, lecz jedynie rozsądne rozróżnienie, który napęd elektryczny CYC Motor użyć w rowerze danego typu. Łamiąc te zasady, mieliśmy już Photona w rowerze górskim z pełnym zawieszeniem i z powodzeniem jeździliśmy po trasach górskich, ale też spotkaliśmy rowery typu hardtail, a nawet gravel z silnikiem X1 Pro. Prezentujemy tu nasz punkt widzenia i pewien punkt startu do dalszych przemyśleń który napęd elektryczny wybrać. A wybór silnika do roweru zależy ostatecznie od indywidualnych upodobań użytkownika końcowego.
- X1 Pro – do budowy mocnych rowerów na bazie roweru o wytrzymałych komponentach, a takim jest w szczególności rower typu DH (downhill)
- X1 Stealth – do elektryfikacji wszelkich rowerów górskich z pełnym zawieszeniem, od XC przez enduro po All Mountain
- Photon – do lekkiej jazdy górskiej, na szutry i asfalty, a więc do rowerów typu hardtail (ale też do lekkich fuli typu XC), do graveli i trekkingów oraz do rowerów miejskich
Cechy i specyfikację napędów można poznać na tej stronie: kliknij tutaj.
Przyporządkowanie silników elektrycznych do stylu jazdy i terenu
Poszczególne modele silników elektrycznych można przyporządkować nie tylko rowerom, ale i ich użytkownikom w następujący sposób:
- X1 Pro – dla osób z wiedzą techniczną dotyczącą budowy i serwisowania rowerów i ich komponentów oraz własnym warsztatem; dla osób świadomych możliwości mocnego napędu centralnego do roweru; dla osób mających dobrze opanowaną (szybką) jazdę na rowerze.
- X1 Stealth – dla większości rowerzystów z zamiłowaniem do jazdy terenowej i górskiej; dla osób posiadających niezbędną wiedzę z zakresu serwisowania roweru; dla osób dobrze jeżdżących na rowerze.
- Photon – dla amatorów spokojnej, turystycznej jazdy rowerem po niewymagającym terenie.
Dobór zębatki silnika elektrycznego w zależności od przeważającego rodzaju terenu jazdy
- Zębatki mniejsze (dla X1 Pro i X1 Photon: 32 zęby (32T), a dla Photona – 34T) – do jazdy w terenie górzystym, gdzie ważniejszy jest większy moment obrotowy niż wyższa prędkość; jazda na wysokich kadencjach.
- Zębatki większe (dla X1 Pro: 38T lub 40T, dla X1 Stealth – 38T, dla Photona – 38T, 42T, 50T) – do jazdy w terenie mniej górzystym do osiągania większych prędkości kosztem momentu obrotowego; jazda na niższej kadencji.